GELECEK İÇİN DEĞİŞİM VE YENİLİKÇİLİK

Değişim ve yenilik, günümüz ekonomileri ve işletmeleri için sürdürülebilir rekabetin temel dinamiklerinden birisi olarak karşımıza çıkmakta ve kaçınılmaz bir son olarak gözükmektedir.

Değişim, rekabetçi özelliğinin arttırabilmesi, şüphesiz onun nasıl gerçekleştirilebileceğine ve nasıl geldiğine bağlıdır. Değişim bir kişi için birden bire gelen bir olgu olabileceği gibi, bu konuya hazırlı olmanın getirdiği bir süreç de olabilir. Bu nedenle değişim için toplumsal bir farkındalığın, yeniliğe açık olmanın, devletin katkısının ve yenilikçi işletme kültürünün varlığı günümüz işletmeleri için bir kültür haline gelmiştir. Bu yönüyle iletişim ve etkileşime dayanan dışa açık bir ulusal değişim ve yenilikçilik sisteminin kurulması ve dinamik hale getirilmesine ihtiyaç vardır.

Değişimi sadece bireylerde, ailelerde, işletmelerde aramak yanlış bir kanı olacaktır. Değişime en çok ihtiyaç duyan asıl organizasyon devlettir. Devletin düzenleyici ve denetleyici bir yapı olarak işletmelere, ailelere, bireylere öncülük etmesi sizi dünyada öncelikli hale getirir.

Şu bir gerçektir ki, aileden devlete kadar her kademede değişime karşı bir direnç vardır. Bu direnç ailede kuşak çatışması, devlette ise sistem arayışları olarak karşımıza çıkar. Mutlak surette bunun hem sosyolojik hem de psikolojik alt yapısı vardır. Mevcut duruma adaptasyonun işletmelere maliyeti ve elinde bulundurduğu imkânları kaybetme riskine karşı yeni ve farklı durum belirsizlik taşır ki bu duygu endişe vericidir.

Değişimin talep ettiği yeni duruma karşı beklenen çaba ve psikolojik yatırımlar herkes için aynı derecede kolaylık sağlamaz. Bu durumda kişi elinde olanla yetinmeyi psikolojik olarak bir rahatlık ve güven olarak yorumlar ve karşısında sunulan alternatiflere ise belirsizlikle özdeş olan kaygıdan kaçınma duygusu olarak tepki gösterir.

Mevcut duruma razı olmak bir bakıma iktidarı elinde tutma güdüsünün bir sonucudur. Buna rağmen zamanla her şey hızla değişmektedir. Bir atasözümüzde “boynuz kulağı geçer” denilmektedir. Bu atasözü de aslında değişimin kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu hem sosyolojik hem de biyolojik olarak ifade etmektedir.

Değişime karşı direnci aşmak için bir değişim kültürünün aileden başlamak üzere üst örgütlenmelere doğru yapılması ve psikoloji ve sosyolojik ortamın oluşturulması gerekmektedir. Bu sistemin dinamik bir şekilde işleyebilmesi içinse toplumun, devletin ve işletmelerin sisteme aktif katılımları zorunludur. İşletmeler için değişim ve yenilikçilik önemli rekabet üstünlüğü sağlamakla birlikte bazı zorlukları da doğası gereği beraberinde getirmektedir. Bunların aşılması ve başarılı bir değişim faaliyetinin gerçekleştirilebilmesi için yenilikçi bir işletme kültürüne sahip olunması ve yeni ürün ve hizmetlerin etkili bir şekilde pazarlanması gerekmektedir.

Değişime karşı direnç göstermede kişinin tutumlarının ne düzeyde esnek ya da katı oluşu önemli bir sosyal yönü olan bir faktördür. Sosyal çevre ve kültürün bireyin temas kurabildiği pek çok konuda etkili bir rehberlik yaptığı görülmektedir.

Değişimin bilgi ve teknoloji temelli olduğu varsayılırsa, başarılı bir değişim için öncelikle bir stratejiye ihtiyaç olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte yeni fikir ve bilginin işletmeye akışını sağlayan dışa açık bir sistemin işletmede tesis edilmesi gereklidir. Ayrıca işletme içerisinde değişim fikirlerinin geliştirilerek tartışılması ve yeni ürün, hizmet, iş modeli ve çözüm önerilerine dönüşebilmesi için esnek bir işletme yapısına ve değişimi destekleyen bir lider ve yönetim anlayışına sahip olunmalıdır.

Sonuç olarak değişim için gerekli kültürel altyapının oluşturulması bir yandan inovatif fikirlerin işletme içerisinde üretilmesini sağlayacak, diğer yandan da değişim faaliyetlerini kolaylaştıracak ve daha etkin ve verimli hale getirecektir.