Nefret suçu nedir, nasıl kanıtlanır?

ABD'nin Chapel Hill kentinde üç Müslüman gencin öldürülmesi Müslümanlara yönelik bir nefret cinayeti miydi? Federal Soruşturma Bürosu FBI bu sorunun cevabını bulmaya çalışıyor.

Öldürülen gençlerden ikisinin babası olan Muhammed Ebu Salha, kızlarının ve damadının cenazesinde "Bu her şekliyle bir nefret cinayeti" diyordu.

Kızkardeşler Yusor ve Rezan Ebu Salha ile, damat Deah Barakat'ı evlerinde vurarak öldürmekten dolayı tutuklu bulunan komşuları Craig Stephen Hicks hakkındaki soruşturmada ilk ortaya çıkan bulgulardan biri, cinayetin uzun süredir devam eden bir park yeri tartışması nedeni ile işlendiği yönünde idi. Hicks'in eşi cinayetlerin dini sebeplerle alakası olmadığını söylüyor.

Peki nefret suçu nedir?

FBI'a göre nefret suçu kişinin ırkı, dini, engellilik durumu, etnik kökeni ya da cinsel yönelimine karşı bir önyargı faktörünün bulunduğu suç olarak tanımlanıyor.

FBI "Nefretin kendisi suç değildir" diyor ve büronun ifade özgürlüğü ve diğer özgürlüklerin yanında olduğunu söylüyor.

Ancak bir suçun nefret suçu olup olmadığını belirlemek hayli güç olabilir.

Suçu işleyen kişiniin yukarıda bahsedilen önyargı nedeni ile işlendiğini göstermek gerek.

Kuzey Carolina Üniversitesi'nden hukuk profesörü Joseph Kennedy en zor olan durumların Chapel Hill'in örnek sayılabileceği, gibi sanığın başka bir sebebi olabildiği ama aynı zamanda ırksal ya da dini olarak önyargılara sahip olduğu durum.

Kennedy "Federal kurallara göre bir kişiyi sadece önyargılı olduğu için soruşturmaya tabi tutamazsınız, suçu işleme sebeplerinin o önyargılar olduğunu kanıtlamanız gerekir" diyor.

Eskiden savcı olan, şu anda ise Wake Forest Üniversitesi'nden çalışan Kami Chavis Simmons, sanığın itirafı yoksa FBI'ın cinayetin amacını aydınlatmak için başka delillere bakacağını söylüyor.

Bunun anlamı sanıığın sosyal medya hesaplarına bakmak, herhangi bir nefret grubuna üye olup olmadıklarına bakmak, aile ve arkadaşlarla konuşmak olabilir. "Tüm bunlar cinayetin amacını yasnıtabilir ama yine de burada bulduklarınızla suç arasındaki bağı kurmak zorundasınız" diyor.

Chapel Hill'in bulunduğu North Carolina eyaletinde nefret suçunu düzenleyen özel bir yasa yok.

Bazı olaylarda nefret suçu alınacak cezayı artıran bir faktör olabiliyor, ancak birinci dereceden cinayet zaten ömür boyu hapisle cezalandırıldığı için, nefret faktörü etkili cezada etkili olmuyor.

California Devlet Üniversitesi'nde bulunan Nefret ve Aşırıcılık Çalışmaları Merkezi'nden Brian Levin, eğer Hicks cinayetten suçlu bulunursa, federal hükümetin ayrıca bir nefret suçu soruşturması açmasının pek de olası olmadığını söylüyor.

"Eğer bir savcı ırk ya da dini önyargı etkeni olmadan ölüm cezası verdirebiliyorsa, genelde bu yolu seçiyor. Bunun anlamı ABD'de bazı son derece menfur nefret suçlarının nefret suçu kanunu altında soruşturulmaması" diyor.

Peki o zaman nefret suçu kanunu neden var?

FBI'in 2013 raporunda yer alan 6000 nefret suçunun sadece küçük bir kısmı cinayet. Nefret suçu kategorisinin varlığı ise, daha düşük seviyeli suçlarda ciddi fark yaratıyor. Haç yakma, kundaklama ya da idam ilmiği asma gibi.

Simmons bu kanunun varlığının sembolik olarak da anlam taşıdığını söylüyor: "İnsanları bu suçları işlemekten caydırmak istiyoruz ve kimsenin belirli bir gruba mensup olması nedeniyle hedef alınmaması gerektiğini söylüyoruz."